สหภาพยุโรปเตรียมแบน Huawei-ZTE ออกจากเครือข่ายโทรคมนาคม หวั่นเป็นช่องโหว่ความมั่นคงของชาติ
คณะกรรมาธิการยุโรป (European Commission) กำลังพิจารณาแนวทางที่จะบังคับให้ประเทศสมาชิกสหภาพยุโรปทั้ง 27 ประเทศต้องค่อยๆ ถอดถอนอุปกรณ์โทรคมนาคมของบริษัทจีนอย่าง Huawei Technologies และ ZTE ออกจากเครือข่ายโทรศัพท์และอินเทอร์เน็ตโดยสมบูรณ์ ซึ่งเป็นการยกระดับจากคำแนะนำในอดีตให้กลายเป็น “ข้อบังคับทางกฎหมาย” ที่มีผลบังคับใช้จริง
จากคำแนะนำสู่ข้อบังคับที่มีโทษปรับ
รองประธานคณะกรรมาธิการยุโรป Henna Virkkunen ต้องการเปลี่ยนคำแนะนำของ EU ในปี 2020 ที่เคยระบุให้หลีกเลี่ยงการใช้งานอุปกรณ์จาก “ผู้จัดหาความเสี่ยงสูง” (high-risk vendors) ในเครือข่าย 5G ให้กลายเป็นข้อกำหนดทางกฎหมายที่บังคับใช้ แม้ว่าในปัจจุบันการตัดสินใจเรื่องโครงสร้างพื้นฐานยังคงเป็นอำนาจของรัฐบาลแต่ละประเทศ แต่หากข้อเสนอนี้ผ่าน ประเทศสมาชิกที่ไม่ปฏิบัติตามอาจต้องเผชิญกับการดำเนินคดีและถูกลงโทษปรับทางการเงิน
นอกจากเครือข่ายมือถือแล้ว Virkkunen ยังกำลังศึกษาแนวทางจำกัดการใช้อุปกรณ์จีนในเครือข่ายอินเทอร์เน็ตความเร็วสูงผ่านสายใยแก้วนำแสง (fiber optic) ด้วย ขณะเดียวกัน EU กำลังพิจารณามาตรการกีดกันประเทศนอก EU ที่ใช้อุปกรณ์ Huawei โดยอาจระงับเงินทุนสนับสนุนจากโปรแกรม Global Gateway สำหรับโครงการที่มีการใช้เทคโนโลยีของ Huawei
ยุโรปยังใช้อุปกรณ์จีนอยู่ 1 ใน 3 ของเครือข่าย
ปัจจุบัน Huawei และ ZTE ยังครองส่วนแบ่งตลาดประมาณหนึ่งในสามของโครงสร้างพื้นฐานโทรคมนาคมในสหภาพยุโรป ขณะที่มีเพียง 10-11 ประเทศจาก 27 ประเทศสมาชิกเท่านั้นที่มีมาตรการจำกัดการใช้อุปกรณ์จีน ประเทศอย่างสวีเดนและอังกฤษได้ประกาศแบนอุปกรณ์จีนไปตั้งแต่หลายปีก่อน ในขณะที่สเปนและกรีซยังคงอนุญาตให้ใช้งานได้ ความไม่เท่าเทียมกันนี้เองที่นักการเมืองหลายฝ่ายเตือนว่าสร้างช่องโหว่ความมั่นคงอย่างมหาศาล
ความกังวลด้านความมั่นคงที่มากขึ้นเรื่อยๆ
EU มีความกังวลเพิ่มขึ้นเกี่ยวกับความเสี่ยงจากผู้ผลิตอุปกรณ์โทรคมนาคมจีน ท่ามกลางความสัมพันธ์ด้านการค้าและการเมืองที่เลวร้ายลงระหว่างยุโรปกับคู่ค้ารายใหญ่อันดับสองอย่างจีน ความวิตกหลักคือการมอบหมายการควบคุมโครงสร้างพื้นฐานที่สำคัญของชาติให้แก่บริษัทที่มีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับปักกิ่ง อาจเป็นช่องทางให้จีนสอดแนมข้อมูล หรือแม้แต่ก่อวินาศกรรมระบบเครือข่ายของยุโรปได้
กรณีในโลกความเป็นจริงได้พิสูจน์ความกังวลเหล่านี้แล้ว เช่น รายงานที่รั่วไหลออกมาเปิดเผยว่าอุปกรณ์ Huawei สามารถตรวจสอบการโทรทั้งหมดในเครือข่ายมือถือของเนเธอร์แลนด์ รวมถึงการสนทนาของนายกรัฐมนตรีด้วย ขณะที่เยอรมนีและฟินแลนด์กำลังชั่งน้ำหนักมาตรการที่เข้มงวดขึ้นต่ออุปกรณ์จีน
จีนโต้เป็นการเมือง ผู้ให้บริการกังวลต้นทุนพุ่ง
กระทรวงการต่างประเทศจีนเคยออกมาวิพากษ์วิจารณ์การจำแนก Huawei และ ZTE ว่าเป็นผู้จัดหาที่มีความเสี่ยงสูงของ EU ว่าขาดพื้นฐานทางกฎหมายและข้อเท็จจริง และเป็นแรงจูงใจทางการเมือง ขณะที่ผู้ให้บริการโทรคมนาคมในยุโรปเองก็คัดค้านข้อจำกัดดังกล่าว โดยให้เหตุผลว่าเทคโนโลยีของ Huawei ถูกกว่าและดีกว่าคู่แข่งจากตะวันตก และการแบนอาจทำให้ต้นทุนพุ่งขึ้นและชะลอการพัฒนาเครือข่าย
การผลักดันให้แบน Huawei เต็มรูปแบบนี้คาดว่าจะก่อให้เกิดการต่อสู้ทางการเมืองอย่างหนัก เนื่องจากประเทศสมาชิกต่างไม่อยากสูญเสียอำนาจในการตัดสินใจด้านโทรคมนาคมให้แก่คณะกรรมาธิการ อย่างไรก็ตาม แรงกดดันจากการที่จีนเริ่มขับไล่บริษัทยุโรปอย่าง Nokia และ Ericsson ออกจากตลาดจีนเองนั้น อาจเป็นตัวเร่งให้ยุโรปตัดสินใจได้เร็วขึ้น