รัฐบาลเนเธอร์แลนด์ใช้ยาแรง! สั่งยึด Nexperia บริษัทเซมิคอนดักเตอร์จีน หวั่นเทคโนโลยีรั่วไหล กระทบสัมพันธ์จีน-ยุโรป
รัฐบาลเนเธอร์แลนด์สร้างแรงสั่นสะเทือนไปทั่ววงการเทคโนโลยีโลก ด้วยการใช้มาตรการฉุกเฉินเข้าควบคุมกิจการของ Nexperia หนึ่งในผู้ผลิตเซมิคอนดักเตอร์รายใหญ่ที่สุดของโลกจากบริษัทแม่ในจีนอย่าง Wingtech Technology โดยให้เหตุผลด้านความมั่นคงและเพื่อป้องกันไม่ให้เทคโนโลยีชิปที่สำคัญของยุโรปถูกถ่ายโอนไปยังประเทศจีน การตัดสินใจครั้งประวัติศาสตร์นี้ได้จุดชนวนข้อพิพาทระหว่างประเทศครั้งใหญ่ ซึ่งอาจสร้างความตึงเครียดให้กับความสัมพันธ์ระหว่างจีนและสหภาพยุโรปอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
ทั้งนี้ Nexperia มีสำนักงานใหญ่อยู่ที่เมืองไนเมเคิน (Nijmegen) และมีพนักงานทั่วโลกกว่า 12,500 คน บริษัทเป็นผู้ผลิตเซมิคอนดักเตอร์แบบดีสครีต (discrete semiconductors) ที่จำเป็น เช่น ไดโอดและทรานซิสเตอร์ ซึ่งใช้กันอย่างแพร่หลายในอุตสาหกรรมยานยนต์และอิเล็กทรอนิกส์สำหรับผู้บริโภค
การใช้อำนาจฉุกเฉินที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน
กระทรวงเศรษฐกิจของเนเธอร์แลนด์ได้ประกาศใช้ “กฎหมายว่าด้วยความพร้อมของสินค้า” (Goods Availability Act) ซึ่งเป็นกฎหมายที่ปกติจะใช้ในยามสงครามหรือภาวะฉุกเฉินร้ายแรงของชาติเท่านั้น โดยระบุว่าการกระทำดังกล่าวเป็นเรื่อง “พิเศษอย่างยิ่ง” เนื่องจาก “ข้อบกพร่องในการกำกับดูแลที่ร้ายแรง” ภายใน Nexperia ซึ่งคุกคามความต่อเนื่องขององค์ความรู้ทางเทคโนโลยีที่สำคัญบนแผ่นดินยุโรป กฎหมายฉุกเฉินนี้อนุญาตให้รัฐบาลสามารถกลับคำตัดสินหรือยับยั้งการตัดสินใจของบริษัทที่เห็นว่าเป็นอันตรายได้ ขณะที่ยังคงให้การผลิตดำเนินต่อไปได้ตามปกติ
ในขณะเดียวกัน ศาลเนเธอร์แลนด์ได้มีคำสั่งปลดนาย Zhang Xuezheng ซีอีโอชาวจีนของ Nexperia ออกจากตำแหน่ง และแต่งตั้งกรรมการอิสระที่ไม่ใช่ชาวจีนเข้ามาแทน โดยมีอำนาจในการตัดสินใจขั้นสุดท้าย คำตัดสินของศาลหอการค้าอัมสเตอร์ดัมส่งผลให้ Wingtech ซึ่งเป็นบริษัทแม่ ถูกริบอำนาจควบคุมบริษัทลูกแห่งนี้ไปจนเกือบหมดสิ้น โดย Nexperia มีรายได้ประมาณ 2.06 พันล้านดอลลาร์สหรัฐในปี 2024
Wingtech โต้กลับ ชี้เป็นการเลือกปฏิบัติ
Wingtech ได้ออกแถลงการณ์ตอบโต้อย่างรุนแรง โดยประณามการกระทำของรัฐบาลเนเธอร์แลนด์ว่าเป็น “การแทรกแซงที่เกินขอบเขตซึ่งขับเคลื่อนด้วยอคติทางภูมิรัฐศาสตร์ มากกว่าการประเมินความเสี่ยงตามข้อเท็จจริง” บริษัทสัญชาติจีนแห่งนี้ยังกล่าวหาว่าผู้บริหารชาวต่างชาติใน Nexperia ฉวยโอกาสจากความตึงเครียดทางภูมิรัฐศาสตร์ และมองว่าการแทรกแซงครั้งนี้เป็นการเลือกปฏิบัติที่มีแรงจูงใจทางการเมืองต่อองค์กรที่ได้รับทุนจากจีน
นอกจากนี้ Wingtech ยังได้ย้ำถึงการลงทุนและคุณประโยชน์ที่บริษัทได้สร้างไว้ให้กับเนเธอร์แลนด์ ไม่ว่าจะเป็นการจ่ายภาษีเงินได้นิติบุคคลกว่า 130 ล้านยูโรในช่วง 5 ปีที่ผ่านมา และการเพิ่มงบประมาณด้านการวิจัยและพัฒนา (R&D) มากกว่า 150% ในช่วงไม่กี่ปีมานี้ ซึ่งนำไปสู่การจดสิทธิบัตรใหม่เกือบ 1,000 ฉบับทั่วโลก พร้อมทั้งยืนยันว่า Nexperia ดำเนินงานอย่างโปร่งใสทั่วยุโรปและมีการจ้างงานบุคลากรท้องถิ่นหลายพันคนในเนเธอร์แลนด์ เยอรมนี และสหราชอาณาจักร