ผู้บริหาร Instagram เคลียร์ชัด: ไม่ได้แอบฟังเสียงผู้ใช้ ที่ยิงโฆษณาได้ตรงใจ แค่บังเอิญ
ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา ผู้ใช้โซเชียลมีเดียจำนวนไม่น้อยต่างตั้งคำถามว่า “แอปโซเชียลมีเดียแอบฟังเสียงเราหรือเปล่า?” เพราะมักมีเหตุการณ์ชวนสงสัย เช่น เพิ่งพูดถึงสินค้าอะไรบางอย่างไม่กี่นาที ก็มีโฆษณาเกี่ยวข้องปรากฏขึ้นบนฟีดอย่างแม่นยำจนน่าขนลุก
ล่าสุด Adam Mosseri ผู้บริหารของ Instagram ออกมาชี้แจงผ่านวิดีโอว่า “เราไม่ได้ฟังเสียงคุณ” พร้อมย้ำว่า Instagram ไม่มีนโยบายหรือกลไกใดที่ใช้ไมโครโฟนดักฟังเสียงของผู้ใช้เพื่อวิเคราะห์ข้อมูลโฆษณา โดยชี้ว่า “ถ้าเราทำแบบนั้นจริง ๆ คุณจะรู้ทันที เพราะแบตเตอรี่โทรศัพท์ของคุณจะหมดอย่างรวดเร็วจากการที่ไมโครโฟนต้องทำงานตลอดเวลา”
Mosseri กล่าวต่อว่า สิ่งที่ผู้ใช้รู้สึกเหมือนถูก “แอบฟัง” นั้น แท้จริงแล้วอาจเป็นผลมาจากการประมวลผลของระบบโฆษณาและอัลกอริทึมของ Meta ซึ่งใช้ข้อมูลพฤติกรรมการใช้งานในอดีตเป็นหลัก เช่น การค้นหาสินค้า การคลิกลิงก์ หรือการพูดถึงหัวข้อใดในโพสต์และแชตมาก่อนหน้านี้ ระบบยังอาจอ้างอิงข้อมูลจากเว็บไซต์หรือผู้ลงโฆษณาภายนอกที่เชื่อมโยงกับบัญชีผู้ใช้ รวมถึงการวิเคราะห์กลุ่มเพื่อนหรือคนที่มีความสนใจคล้ายกัน จึงอาจทำให้โฆษณาดูเหมือน “รู้ใจ” เกินจริง
เขาเสริมด้วยว่า หลายครั้งสิ่งที่ผู้ใช้คิดว่าเป็นการแอบฟังอาจเป็นเพียง “การจดจำผิด” เพราะโฆษณานั้นอาจเคยปรากฏมาก่อนแล้ว เพียงแต่ผู้ใช้ไม่ทันสังเกตจนกระทั่งพูดถึงสินค้านั้นขึ้นมา หรือบางครั้งก็อาจเป็นเพียงความบังเอิญที่ระบบคาดเดาได้ตรงเป๊ะพอดี “ผมรู้ว่ามันดูน่าขนลุก แต่ทั้งหมดเกิดจากการวิเคราะห์พฤติกรรม ไม่ใช่ไมโครโฟนของคุณแน่นอน” Mosseri กล่าวย้ำ
ขณะเดียวกัน ช่วงเวลาที่ Mosseri ออกมาชี้แจงเรื่องนี้ ก็สอดคล้องกับการประกาศนโยบายใหม่ของบริษัทแม่อย่าง Meta Platforms ที่เตรียมใช้ข้อมูลการโต้ตอบกับระบบ Meta AI หรือแชตบอตภายในแพลตฟอร์มต่าง ๆ เช่น Messenger และ Instagram มาปรับแต่งเนื้อหาและโฆษณาให้ตรงกับแต่ละผู้ใช้มากขึ้น โดยจะเริ่มมีผลตั้งแต่วันที่ 16 ธันวาคม 2025 เป็นต้นไป และจะเริ่มแจ้งผู้ใช้ล่วงหน้าตั้งแต่วันที่ 7 ตุลาคมนี้
Meta ระบุว่าข้อมูลที่ได้จากการพูดคุยกับ AI จะถูกนำมาวิเคราะห์ร่วมกับข้อมูลพฤติกรรมอื่น เพื่อสร้าง “ประสบการณ์ส่วนบุคคล” ที่เหมาะสมกับแต่ละคนมากขึ้น อย่างไรก็ตาม ผู้ใช้จะไม่สามารถเลือกปฏิเสธการเก็บข้อมูลในส่วนนี้ได้ เพราะถือเป็นหนึ่งในกระบวนการทำงานหลักของแพลตฟอร์ม
แม้จะมีคำยืนยันจากผู้บริหารระดับสูงของ Instagram ว่าไม่มีการแอบฟังเสียงผู้ใช้จริง แต่กระแสความสงสัยในหมู่ผู้ใช้กลับยังไม่ลดลง บางส่วนมองว่าการปฏิเสธเช่นนี้ไม่ต่างจากสิ่งที่ “คนทำจริงมักพูด” ขณะที่อีกส่วนหนึ่งมองว่า นี่คือโอกาสที่ Meta ควรใช้ในการสร้างความโปร่งใสให้มากขึ้น โดยเฉพาะเมื่อบริษัทกำลังขยายการใช้ข้อมูล AI เพื่อการโฆษณา
ประเด็นเรื่อง “เส้นแบ่งระหว่างความเป็นส่วนตัวกับการเก็บข้อมูลเพื่อโฆษณา” จึงยังคงเป็นโจทย์ใหญ่ของแพลตฟอร์มโซเชียลทั่วโลก ในยุคที่ข้อมูลผู้ใช้กลายเป็นสินทรัพย์สำคัญในการแข่งขัน การสร้างสมดุลระหว่างประสบการณ์เฉพาะตัวกับสิทธิในความเป็นส่วนตัวจึงเป็นความท้าทายที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของบริษัทเทคโนโลยีในเวลานี้