จีนพัฒนา ‘ปลาหุ่นยนต์’ คุมด้วย AI ลุยแม่น้ำ ตรวจจับมลพิษ
จีนเดินหน้ายกระดับเทคโนโลยีปกป้องสิ่งแวดล้อม ด้วยการส่ง “ปลาหุ่นยนต์ชีวภาค (Bionic Robotic Fish)” ออกลาดตระเวนแม่น้ำจริง เพื่อเฝ้าระวังมลพิษ ตรวจวัดคุณภาพน้ำ และเก็บข้อมูลเชิงนิเวศอย่างต่อเนื่องในแบบเรียลไทม์ โดยใช้เทคโนโลยี AI และระบบเซ็นเซอร์ขั้นสูงในรูปร่างที่เลียนแบบปลาจริงแบบแนบเนียนกับธรรมชาติ
โครงการนี้เป็นส่วนหนึ่งของความพยายามด้านสิ่งแวดล้อมของจีน ที่มุ่งพัฒนาโซลูชันใหม่ ๆ เพื่อต่อสู้กับปัญหาน้ำเสียและมลพิษในแม่น้ำสายหลัก เช่น แม่น้ำแยงซี โดยปลาหุ่นยนต์ถูกออกแบบมาให้สามารถว่ายน้ำในลักษณะเดียวกับปลาในธรรมชาติได้อย่างแม่นยำ ผ่านกลไกข้อต่อแบบสองแกนบริเวณหัวและหาง พร้อมติดตั้งเซ็นเซอร์หลายชนิด เช่น เซ็นเซอร์ตรวจจับค่าความขุ่น, ค่าความเป็นกรด-ด่าง (pH), อุณหภูมิ, ค่าการนำไฟฟ้าในน้ำ (conductivity) และตรวจหาสารมลพิษในระดับต่ำได้อย่างแม่นยำ
นอกจากนี้ ปลาหุ่นยนต์ยังมีกล้องและระบบหลีกเลี่ยงสิ่งกีดขวางใต้น้ำ เพื่อให้สามารถเข้าถึงพื้นที่ที่ยากต่อการเข้าถึงด้วยวิธีการเก็บตัวอย่างแบบดั้งเดิม ไม่ว่าจะเป็นบริเวณท่อระบายน้ำ ลำธารเล็ก หรือจุดที่อาจมีแหล่งปล่อยมลพิษแอบแฝง ซึ่งก่อนหน้านี้มักตรวจพบได้ยาก
หุ่นยนต์ดังกล่าวเป็นผลงานพัฒนาร่วมกันของมหาวิทยาลัยอู่ฮั่น (Wuhan University) และทีมวิจัยจากหลากหลายสถาบัน โดยมีจุดประสงค์เพื่อใช้ในภารกิจด้าน “การเฝ้าระวังระบบนิเวศน์ทางน้ำ” อย่างยั่งยืน โดยไม่รบกวนสิ่งมีชีวิตในพื้นที่ พร้อมการส่งข้อมูลแบบเรียลไทม์ให้เจ้าหน้าที่ทราบสภาพน้ำทันที
ศักยภาพของเทคโนโลยีนี้นับว่าสูงมาก เพราะสามารถใช้งานได้ทั้งในแม่น้ำ สระเก็บน้ำ ฟาร์มเลี้ยงปลา หรือแม้แต่ในระบบน้ำของเมืองอุตสาหกรรม เพื่อเฝ้าระวังมลพิษที่อาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพประชาชน และยังสามารถประยุกต์ใช้เป็นเครื่องมือติดตามผลในโครงการฟื้นฟูสิ่งแวดล้อมระยะยาว
การพัฒนาและใช้งานปลาหุ่นยนต์นี้ ยังสอดคล้องกับเป้าหมายด้านการอนุรักษ์น้ำของรัฐบาลจีน ซึ่งพยายามใช้เทคโนโลยีขั้นสูง รวมถึง AI, IoT และระบบอัตโนมัติในการวิเคราะห์ปัญหาสิ่งแวดล้อมอย่างแม่นยำและตอบสนองได้ทันเวลา